PERSBERICHT : ZEEBRUGGE, GIF GAZE,

MAAR HOELANG NOG?

Op het open netwerkmoment van de stad Brugge in de haven van Zeebrugge hielden de Grootouders voor het Klimaat een korte actie met een veelzeggend spandoek: “Zeebrugge: gif gaze!??  Maar hoe lang nog?”

De Europese Commissie wil dat Europa verdere stappen zet in de energie-transitie. De stad Brugge engageerde zich met haar klimaatplan ook heel duidelijk: tegen 2030 een halvering van de CO2-uitstoot om tegen 2050 klimaatneutraal te worden. De belangrijkste weg daar naartoe is het breken met de fossiele brandstoffen, waaronder gas.

In de uitnodiging voor het open netwerkmoment in Zeebrugge stond het ook heel duidelijk: “De recente havenfusie tot Port of Antwerp Bruges zorgt voor een enorme hefboom om zowel wereldwijd als zeer lokaal werk te maken van de klimaat- en energietransitie.”

Mooi zo, zeggen de Brugse Grootouders voor het Klimaat, maar wat merken we in de praktijk? Dat er hier in 2022 maar liefst 28 procent méér Russisch LNG-gas binnen kwam dan in 2021, in absolute cijfers van 5,54 miljard kubieke meter naar 7,08 miljard. Van al het Russisch LNG dat tussen januari en november vorig jaar binnenkwam in de Europese Unie, stroomde veertig procent binnen via Zeebrugge. En het Russisch gas dat hier terecht komt, dient zeker niet alleen voor het voldoen van de Europese energiebehoeften. De haven van Zeebrugge is – vooral in de winter – een cruciale tussenstop geworden om vloeibaar gas van het Russische YAMAL, via het Suezkanaal, naar China te krijgen.

Zeebrugge ontvangt niet alleen gas uit Rusland, maar ook uit de Verenigde Staten en Quatar, om de belangrijkste drie te noemen. Fluxys zegt dat ze niet mogen discrimineren en dat elk bedrijf dat geïnteresseerd is in de levering van vloeibaar gas, capaciteit kan reserveren op de terminal in Zeebrugge. En dat zal wel zo zijn. De levering van Russisch LNG-gas bijvoorbeeld, zo lezen we, is een gevolg van een deal die Fluxys (al) in april 2014 sloot met het Russisch bedrijf YAMAL LNG. In die overeenkomst staat dat YAMAL gedurende twintig jaar vloeibaar gas kan overbrengen naar de Zeebrugse terminal van Fluxys.

Vandaar ook de vraag van de Brugse Grootouders voor het Klimaat: als de huidige aanvoer van Russisch gas al in 2014 – en voor twintig jaar – vastgelegd werd, welke andere langetermijn gascontracten lopen er dan nu nog in de haven? En vooral: gaan we in Zeebrugge voor gas nog verder langetermijncontracten aangaan, of gooien wij hier resoluut het roer om?

Met andere woorden: kunnen Fluxys, de nieuwe Port of Antwerp Bruges en het Brugs stadsbestuur hun langetermijnpolitiek inzake fossiele brandstoffen en meer bepaald gas nu eens duidelijk maken? Niet vergeten: de stad Brugge was meerderheidsaandeelhouder in de MBZ en heeft nu ook nog altijd een belangrijke (zij het minderheids)stem in de nieuwe Port of Antwerp Bruges.

Graag duidelijkheid dus. Zeebrugge, gif gaze !???, maar hoe lang nog?

Grootouders voor het Klimaat Brugge

De Stad Brugge organiseert haar open netwerkmoment “BruggeNaarMorgen” op 11 mei e.k. in Zeebrugge, midden de haven, en dat is een uitstekende zaak, want in de haven moet en kan er nog heel wat gebeuren inzake energie en klimaat.

Daar hebben wij als Grootouders voor het Klimaat een aantal vragen over.

Om te beginnen over de oorlog in Oekraïne. Sinds begin februari 2023 komt in Europa geen Russische diesel meer binnen. Het is een logische stap in een poging onafhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen en de oorlogskas van het Kremlin niet verder te spijzen.

Maar hoe zit het met het gas? Sinds de invasie van Rusland in Oekraïne beleefde de Fluxys LNG-terminal voor vloeibaar gas in Zeebrugge een enorme bloei. Vorig jaar kwam hier 28 procent meer Russisch LNG binnen dan in 2021, in absolute cijfers van 5,54 miljard kubieke meter naar 7,08 miljard. Van al het Russisch LNG dat tussen januari en november vorig jaar binnenkwam in de Europese Unie, stroomde 40 procent binnen via Zeebrugge.

De positie van Zeebrugge in de wereld van het vloeibaar gas is een gevolg van een deal die Fluxys in april 2014 sloot met het Russisch bedrijf YAMAL LNG. In die overeenkomst staat dat YAMAL gedurende 20 jaar vloeibaar gas kan overbrengen naar de Zeebrugse terminal van Fluxys. Het Russisch LNG dat hier terechtkomt, dient zeker niet alleen voor het voldoen van de Europese energiebehoeften. De haven van Zeebrugge is – vooral in de winter - een cruciale tussenstop geworden om vloeibaar gas vanuit het Siberisch YAMAL, via het Suezkanaal, naar China te krijgen.

Fluxys zegt dat ze niet mogen discrimineren en dat elk bedrijf dat geïnteresseerd is in de levering van vloeibaar gas, capaciteit kan reserveren op de terminal. Dus stelt de vraag zich heel concreet. Er is een embargo op Russische olie en afgeleide producten, maar voorlopig blijft gas toegelaten. Is dit nog langer te verantwoorden of moeten België en de EU een embargo op Russisch gas instellen?

En voor ons in Zeebrugge ook ten gronde, nog los van de oorlog in OekraÏne: hoe zien wij die gasleveringen in de toekomst? De Europese Commissie wil tegen 2030 een halvering van de CO2-uitstoot en tegen 2050 een klimaatneutraal Europa. Na het jongste IPCC-rapport pleitte UNO-secretaris-generaal Guterez om daar 2040 van te maken. Essentieel in de Europese strategie is het breken met de fossiele brandstoffen, waaronder dus ook gas.

Wat dan in de toekomst, voor de haven van Zeebrugge? Als de huidige aanvoer van Russisch LNG al in 2014 – en voor twintig jaar – vastgelegd werd, welke andere langetermijncontracten lopen er dan nu nog in de haven? Gaan wij nog dergelijke langetermijncontracten aangaan, of gooien wij hier resoluut het roer om? Kan de nieuwe Port of Antwerp Bruges haar langetermijnpolitiek inzake fossiele brandstoffen nu eens duidelijk maken? Niet vergeten: de Stad Brugge was meerderheidsaandeelhouder in de haven van Zeebrugge en heeft ook in de nieuwe Port of Antwerp Bruges nog altijd een belangrijke stem.

Graag duidelijkheid dus, want wij maken ons als Grootouders voor het Klimaat zorgen om morgen.

Zeebrugge: gif gaze?