BRUGS KLIMAATPLAN : VERDER OPVOLGEN

Brugge heeft een ambitieus klimaatplan: tegen 2030 willen we hier de CO2-uitstoot met bijna de helft halveren. Brugge heeft dat principieel ondertekend en in eenburgemeestersconvenant vastgelegd. Maar nu moeten we ook zien dat wedat in de praktijk waar maken. Geen woorden, maar daden.

De eerste, voorlopige resultaten zijn nu bekend, monitoring heet dat. Op zich is het goed dat de Brugse burgemeester en de Brugse schepen voor klimaat nu zo’n eerste overzicht doorsturen naar alle Brugse raadsleden en via BruggeNaarMorgen ook naar alle Bruggelingen. Op de studiedag van de VVSG in Brugge, de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, bleek al dat veel Vlaamse steden daar nog niet aan toe zijn. Positief nieuws dus, om te beginnen. En ook belangrijk dat de deskundigen van de stad op het netwerkmoment in het nieuwe BMCC-gebouw géén hoera-verhaal brachten: ze somden de punten op waar we ondertussen flink werk van gemaakt hebben, maar ook de punten waar we écht nog niet ver staan. Om het simpel uit te drukken: voor windenergie en de installatie van nieuwe windmolens doen we het erg goed en staan we zelfs voor op het voorziene schema, maar voor de isolatie van woningen of de installatie van zonnepanelen op bedrijfsterreinen staan we eigenlijk nog niet ver of hebben we integendeel al een hele achterstand. Heel concreet: het Brugse klimaatplan voorziet dat we tegen 2030 maar liefst 14.500 woningen grondig zouden moeten renoveren, dus zo’n 2000 woningen per jaar, daar zijn we nu met amper 666 isolatiepremies per jaar nog een flink stuk van verwijderd. En elk jaar dat we verder achterstand oplopen, wordt het behalen van de uiteindelijke doelstelling natuurlijk nog moeilijker.

Kortom, het is belangrijk dat we de Brugse resultaten elk jaar verder kritisch blijven opvolgen en kort op de bal spelen. Klimaatdeskundige Pieter Boussemaere van de Viveshogeschool zei het zélf al op het netwerkmoment van de stad. We hebben nood aan een duidelijk dashboard, met voor al die Bruggen naar Morgen concrete doelstellingen die we kunnen becijferen én opvolgen. Dat is veel belangrijker dan vergelijkende cijfers in de tijd die soms erg relatief zijn, al naar gelang het beginjaar dat je als uitgangspunt neemt. We hopen en rekenen er dus op dat de klankbordgroep die de stad Brugge nu binnenkort, op 23 november, zal installeren, daar verder werk van zal maken, samen met de gedreven mensen binnen de stadsdiensten die de zaak echt wel goed willen opvolgen.

Er valt immers nog heel wat te doen, en de tijd dringt, als we onze engagementen voor 2030 willen halen. Daarom juist bracht het debat in de Brugse gemeenteraad over de herziening van de meerjarenplanning van de stad ons niét wat wij er als Grootouders voor het Klimaat van verwacht hadden. Het klopt dat Brugge financieel voor een grote uitdaging staat: corona hakte al stevig in op onze stadsbegroting, en nadien kwam de forse stijging van de energierekening én de stijging van lonen én pensioenen als gevolg van de opeenvolgende indexaanpassingen. We zijn niét blind voor deze realiteit en we weten en ontkennen niet dat de stad al heel wat doet, dat is het punt niet. Het punt is dat als de stad haar eigen klimaatplan effectief ook in de praktijk wil realiseren, er beslist nog een tandje moet bijgestoken worden. De vorige keer zijn we – tegen 2020 – zowat halverwege blijven steken, als we nu aan hetzelfde tempo voortwerken, dan halen we de bijna halvering van de CO2-uitstoot tegen 2030 nooit. Met andere woorden: de stad moet NU een duidelijk, algemeen kader scheppen waar de Bruggelingen dan verder hun individuele inspanningen op kunnen richten.

Men mag immers niet àlles van de individuele Bruggelingen verwachten.  Twee concrete voorbeelden: hoe kunnen Bruggelingen voor de verdere toekomst kiezen voor warmtepompen of voor een aansluiting op een warmtenet, als ze nog niet precies weten of de stad pakweg in de binnenstad effectief een warmtenet zal aanleggen? Hoe kunnen Bruggelingen in de buurten aangezet worden om hun individuele woningen te isoleren, als ze daarbij voor hun papieren en premies niet in de praktijk bijgestaan worden? Het systeem van ontzorging dat nu al in de buurt van ’t Schuurke in Assebroek pionierswerk verricht, is nog niet in alle Brugse buurten uitgerold. Zowel voor broodnodige investeringen (zoals het warmtenet in de binnenstad) als voor de noodzakelijke omkadering (voor groepsacties en ontzorging in de buurten) zullen dus bijkomende financies nodig zijn als men straks of in een volgende legislatuur voluit wil gaan. Vandaar ons pleidooi voor een klimaatlening: Brugge heeft van alle Vlaamse centrumsteden zowat de laagste schuldgraad, investeren in klimaatacties is juist de toekomst van onze volgende generatie voorbereiden. En een klimaatlening is trouwens niet alleen een klimaat-investering, het is ook een investering in een aantrekkelijke Stad van de Toekomst.

We zijn blij dat het stadsbestuur nu erkent (zie Bulletin van Vragen en Antwoorden van gemeenteraadsleden) dat er nog geen duidelijke financiële vertaling is gebeurd van de noodzakelijke klimaatinvesteringen. De stad zegt nu in 2023 hierover een studie te zullen bestellen, dat is een belofte waar we nauwlettend zullen op toezien. Alle politieke partijen zijn voortaan immers al bezig om de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 voor te bereiden. Wie niet alleen aan de volgende verkiezingen, maar ook aan de volgende generatie wil denken, die wéét dat men in een volgend bestuursakkoord – van welke coalitie ook – een degelijk en financieel onderbouwd luik voor bijkomende klimaatinvesteringen zal moeten voorzien. Zoiets komt niét uit de lucht vallen, daar moet NU aan gewerkt worden. En ondertussen kan men alvast bij de jaarlijkse herziening ook telkens budgetten naar noodzakelijke klimaatinvesteringen doorschuiven.

De resterende twee jaar tot de verkiezingen van 2024 kunnen we overigens goed gebruiken om op drie domeinen nog essentiële stappen voorwaarts te zetten.

Vooreerst het uittekenen én uitvoeren van een volwaardig en actief campagneplan om vanaf nu daadwerkelijk 2.000 woningen per jaar grondig te renoveren en te begeleiden.

Vervolgens volop inzetten op windenergie, omdat daar in de praktijk het grootste verschil kan gemaakt worden: zowel in het Brugse havengebied als in de wijdere Brugse regio kan het volledig benutten van het potentieel in het windplan al een wezenlijk verschil uitmaken. Maar dat vraagt dan om een actieve inzet en afstemming van stad én havenbestuur en om discreet maar effectief leiderschap binnen het burgemeestersoverleg van de Brugse regio.

Ten derde kan er ook nog flink wat winst geboekt worden door de uitbouw van energiegemeenschappen, met name ook op tal van bedrijfsterreinen in de Brugse regio. De West-Vlaamse Intercommunale WVI pakt nu in haar jongste berichtenblad op de voorpagina uit met de mooie slogan “WVI bouwt aan energiegemeenschappen”, maar daar merken we in de praktijk nog weinig van op de bedrijfsterreinen in de Brugse regio die mede door de WVI tot stand zijn gebracht. En ook in de sector van de sociale huisvesting dienen zich nu met her project ASTER nieuwe mogelijkheden aan. De sociale woonmaatschappijen zijn in Brugge goed voor 7% van het aantal woningen, hier kunnen we ook ecologische met sociale doelstellingen verbinden, wat steeds ons uitgangspunt was en is.

We geven deze drie mogelijke missies mee, omdat we ervan overtuigd zijn dat het voor het behalen van de doelstellingen van 2030 niét voldoende zal zijn dat de stad een beroep doet op de individuele burgers. Het renovatiebeleid, de haven, de bedrijfsterreinen en de sociale woonmaatschappijen zijn bij uitstek domeinen waar onze lokale besturen mee de richting van kunnen bepalen. Als we écht tegen 2030 naar een halvering van de CO2-uitstoot in Brugge willen, dan zal iedereen hier zijn of haar verantwoordelijkheid moeten opnemen.

Daar willen we als Grootouders voor het Klimaat Brugge graag aan meewerken. Niet alleen voor onszelf, maar vooral voor de generatie die na ons komt…